Εγγραφή στο Newsletter
Ενημερωθείτε για μαθήματα, σεμινάρια, εκδηλώσεις και προσφορές από το Shantom
Λήδα Shantala
Aπόφοιτος Γαλλικής Φιλολογίας της Σορβόννης. Χορογράφος, χορεύτρια, καθηγήτρια γιόγκα, Ινδικού κλασικού χορού Bharata Natyam, χοροθεραπεύτρια G.D.T.R. Sr. Δημιουργός και ιδρύτρια του Πολυχώρου Πολιτισμού & Τεχνών Shantom.
Kόρη του τραγουδιστή Βάσου Σεϊτανίδη και της ηθοποιού Σμάρως Στεφανίδου.
Σπουδές
Aπόφοιτος Γαλλικής Φιλολογίας του πανεπιστημίου της Σορβόννης.
Είναι διπλωματούχος του κρατικού Iδρύματος Έρευνας της Γιόγκα «Kaivalya Dhama» (Υoga Research Institution) στη Λονάβλα (Πούνα). Σπούδασε Γιόγκα, θεωρία και πρακτική -εμβαθύνοντας στα αρχαία κείμενα της ινδικής φιλοσοφίας– ταξιδεύοντας από ανατολή σε δύση και από βορρά σε νότο. Είχε για δασκάλους της τους sri Rocketti, Arnaud Desjardins (Γαλλία), Leopoldo Chariars (Αργεντινή), Baba Khan (Αίγυπτος) και στην Ινδία τους swami Satyananda, B.K.S Iyengar, T.K.V. Desikatchar και πολλούς άλλους, κυρίως δασκάλους της Vedanta.
Μαθήτευσε κοντά σε μεγάλους σύγχρονους γιόγκις και σοφούς. Έμεινε κατ’επανάληψη στο άσραμ του sri Ramana Maharshi, του Ramdas, της Ma Amritananda Mayi, του Shankaracharya (Chennai). Από το 1989, ασκείται στο διαλογισμό κοντά στο σοφό- sri Chandra Swami udasin (Ινδία). Είναι διπλωματούχος της Ινδικής Ακαδημίας Χορού «Bharata Kalanjali» και της σχολής έκφρασης «Abhinaya Sudha» στο Τσεννάι (Μαντράς). Επί τρία χρόνια εκπαιδεύτηκε στην τέχνη του χορού με κορυφαίους δασκάλους, μεταξύ των οποίων οι περίφημοι V.P. Dhananjayan και Shanta Dhananjayan, η Kalanidhi Narayanan και ο Adyar Lakshman.
Παράλληλα, σπούδασε καρνατική μουσική με έμφαση στο τραγούδι, σε μαθήματα ρυθμών (thalams), στην τέχνη της εκφώνησης φωνητικών ρυθμικών συλλαβών (sholus) και στην εκτέλεση ρυθμών στο «Τάτα-καρί» (μικρό ξυλόφωνο). Στις 24 Απριλίου του 1983 έδωσε την πρώτη της παράσταση (arangetram) μπροστά σε κοινό, στο ναό Anantapadmanabha Swami (Adyar, Chennai), παίρνοντας θαυμάσιες κριτικές.
Κατέχει τον τίτλο G.D.T.R. Sr (Greek Dance Therapy Registered Senior), είναι μέλος του Dance Movement Therapy Institute, του Australian Dance Movement και της Ελληνικής Ένωσης Χοροθεραπευτών.
Είναι η μοναδική δυτική ερευνήτρια διεθνώς που έγινε δεκτή από τους Πυγμαίους της φυλής Mitsogo, στο χωριό Mimongo νότια της Γκαμπόν, για να διδαχτεί κοντά τους την αρχέγονη μορφή χοροθεραπείας και ίασης Mombwiri. Δασκάλα της η Μάμα Mabe. Αργότερα, επιθυμώντας να δομήσει αυτές τις βιωματικές γνώσεις με την επιστημονικότητα της Δύσης σπούδασε το αμερικανικό σύστημα χοροθεραπείας με την δόκτορα Μαrcia B. Leventhal (υφηγήτρια του Πανεπιστημίου της Ν. Υόρκης).
Το 2010 επέστρεψε στην Αφρική για να εμβαθύνει την εκπαίδευσή της, αποκτώντας τον τοπικό τιμητικό τίτλο “Ntzogo Polo” = εκείνη που γνωρίζει τα μυστικά και βοηθά τους άλλους.
Επιπλέον
Στο πλαίσιο μελέτης της χορευτικής τέχνης και αναζήτησης πηγών έμπνευσης, πραγματοποίησε ταξίδια σπουδών:
- Στο Μπάλι της Ινδονησίας, όπου ειδικεύτηκε στη χρήση μάσκας όπως χρησιμοποιείται στο παραδοσιακό θέατρο «Topeng», υπό την καθοδήγηση του μεγάλου χορογράφου, χορευτή και δασκάλου Babak I. Made Djimat.
- Στην Ινδία σπούδασε τη χρήση μάσκας στην τέχνη Chhau της Seraikela (Ορίσσα) με δασκάλους τους L.R. Acharya και Shashidhar Acharya.
- Στη Σρι Λάνκα, όπου μελέτησε χορούς που συνδέονται με την απελευθέρωση ψυχονοητικών ασθενειών.
- Στο Μεξικό, όπου μελέτησε τα ίχνη των αρχαίων χορών των Μάγιας.
- Σε Κονγκό, Γκαμπόν, Καμερούν και Νταομέι της Κεντρικής Αφρικής, όπου μελέτησε τις σχέσεις της κίνησης και του χορού με τη διεύρυνση της έμπνευσης, την αυτοθεραπεία και την ανεύρεση εσωτερικών κινητικών σταθερών.
Σημείωση: Κατά τη διάρκεια των ταξιδιών της μέσα στη ζούγκλα του Ισημερινού, συνέλεξε αυθεντικές τελετουργικές μάσκες της λατρείας των προγόνων, τις οποίες κατά καιρούς χρησιμοποιεί σε επιλεγμένες παραγωγές/παραστάσεις της (μερικές από αυτές εκτίθενται στο Shantom).
Ελλάδα
H Λήδα – Ειρήνη γεννήθηκε στην Αθήνα. Από πολύ μικρή ηλικία και για δέκα χρόνια σπούδασε κλασικό μπαλέτο και σύγχρονο χορό με την Ηρώ Σισμάνη και τη Νασούκα Χειμάρα.
Ο θείος της (αδελφός της μητέρας της) Κώστας Στεφανίδης, χημικός και μεταφραστής θεοσοφικών και φιλοσοφικών κειμένων, ήταν από τα πρώτα μέλη της Θεοσοφικής Σχολής και είχε μεταφράσει τα ινδικά έπη «Ραμάγιανα» και «Μαχαμπάρατα» και πολλά άλλα ινδικά βιβλία. Εκείνος της έβαλε το «μικρόβιο», όπως λέει η ίδια, της φιλοσοφικής αναζήτησης. Σε οικογενειακές συγκεντρώσεις είχε την ευκαιρία να γεύεται τους δικούς του στοχασμούς και να ακούει ενδιαφέρουσες ιστορίες. Τότε ήταν που άρχισε να γεννιέται η ιδιαίτερη σχέση της με την Ινδία: «΄Ενα περίεργο πράγμα. Από μικρό παιδί, όποτε τύχαινε να ακούσω ινδική μουσική με έπιαναν τα κλάμματα!».
Η απώλεια του πατέρα της, στην τρυφερή ηλικία των 12 της χρόνων, ήταν ένα τεράστιο σοκ. Τότε ήταν που άρχισε να αναρωτιέται και να αναζητά την απάντηση σε προβλήματα μεγάλα: από πού ερχόμαστε, πού πάμε, τι σημαίνει ζωή και θάνατος, τι σημαίνει άνθρωπος: «Προσπάθησα να θεραπεύσω τον πόνο μου και τα «γιατί» μέσα από τα βιβλία του θείου μου, που έβρισκα στην οικογενειακή βιβλιοθήκη. Συζητούσα μαζί του για τις ρίζες των θρησκειών, άρχισα να διαβάζω σιγά-σιγά για τη φιλοσοφία της Δύσης και της Ινδίας. ΄Ηταν μεγάλο χτύπημα για μένα ο θάνατος του πατέρα μου, κι αυτές οι συζητήσεις και τα διαβάσματα με ανακούφιζαν. Μέχρι τα 17 μου διάβαζα και ασχολήθηκα πολύ με τη φιλοσοφία».
Γαλλία
Δεκαοκτώ χρονών φεύγει στο Παρίσι για σπουδές γαλλικής φιλολογίας στη Σορβόννη. Σε μια εποχή όπου το φοιτητικό κίνημα του Μαΐου του 1968 είχε αφήσει ευδιάκριτα ίχνη στην παρισινή ζωή. Παράλληλα με τις σπουδές φιλολογίας παρακολούθησε σεμινάρια σύγχρονου χορού, μαθήματα θεατρολογίας, εθνολογίας, ανθρωπιστικής ψυχολογίας (θεωρητικά και πρακτικά, με ειδίκευση στην εικόνα σώματος και τη συμβολική του).
Στο Παρίσι πρωτοασχολήθηκε με την έρευνα του "εαυτού" μέσα από ψυχοθεραπευτικές μεθόδους “body-mind”, κυρίως ραϊχικές, Gestalt, rebirth, primal scream, bioenergetics στο περίφημο ανοικτό πανεπιστήμιο της Vincennes. Εκεί, το 1976, γνώρισε και τη γιόγκα, μάθημα που είχε καταφέρει να περάσει ως πανεπιστημιακό ένας καθηγητής γλωσσολογίας. Ο γάλλος καθηγητής της, ο κος Rocketti, καλούσε όλους τους μεγάλους γιόγκι που βρίσκονταν σε περιοδεία κι έτσι είχε την τύχη να έρθει, εξ αρχής, σε επαφή με σπουδαίους δασκάλους. Ένας από τους σπουδαιότερους ήταν ο Arnaud Desjardins (μαζί της στη φωτογραφία)
«Η πρώτη μου εμπειρία ήταν αρκετή για να καταλάβω πως η γιόγκα ήταν αυτό που χρειαζόμουν, μιά πλήρης απάντηση και λύτρωση σε αυτό που χρειαζόταν το σώμα μου και η ψυχή μου».
Μετά, το 1976, έκανε ένα ταξίδι ως φοιτήτρια στην Ινδονησία, και στο Μπάλι όπου είδε για πρώτη φορά παράσταση χορού βασισμένη στον ινδικό κλασικό χορό «Βharata Natyam» έναν από τους αρχαιότερους έντεχνους χορούς που υπάρχουν στον κόσμο και που συνδυάζει «μελική, λυρική και χορική» τέχνη. Καταγοητεύτηκε! Επιστρέφοντας στο Παρίσι είχε την τύχη –ίσως τη μοίρα- να δει μιά παράσταση αυθεντικού ινδικού χορού. Στη συνέχεια έψαξε και βρήκε τη σχολή Mandapa, στο 16ο arrondissement, όπου έκανε εντατικά μαθήματα για ένα χρόνο. Παρά τη μακρά προϋπηρεσία της στο μπαλλέτο, ο Μπάρατα Νάτυαμ ήταν κάτι εντελώς διαφορετικό. Χορός με μεγάλες σωματικές απαιτήσεις μεν αλλά και με βαθιά πνευματικότητα. Όσο περνούσε ο καιρός ο Bharata Natyam τη μάγευε όλο και περισσότερο: «Νοιώθω πως η λέξη «χορός» δεν είναι αρκετή για το Μπάρατα Νάτυαμ. Ο πνευματικός αυτός χορός αποτελεί έναν τρόπο να μεταφέρεσαι πέρα από τον εαυτό σου. ΄Ενας τρόπος να καταλαβαίνεις την πραγματικότητα της ζωής που είναι πέρα από την τέχνη. Ο Μπάρατα Νάτυαμ με φέρνει στο κέντρο του εαυτού μου.»
Ινδία
Μετά το τέλος των σπουδών της στη Γαλλία (dipl. Licence ès lettres, Paris III Sorbonne), το 1978 ταξίδεψε στην νότια Ινδία, ακολουθώντας ένα ισχυρό κάλεσμα ψυχής που από μικρή ένιωθε για τη χώρα των φιλοσόφων, των γιόγκι και των μύθων: «Ήταν ένα ταξίδι ανάγκης. Αποζητούσα να βρώ τις απαντήσεις στο ερώτημα ποιά τελικά και τι θέλω». ΄Ηταν ένα δύσκολο ταξίδι: «Δύσκολο γιατί δεν ήξερα αν το επόμενο βράδυ θα βρω κάπου να κοιμηθώ, αν θα βρω κάτι να φάω, αν θ’αντιμετωπίσω αρρώστιες που προσβάλλουν τους αμάθητους, στο κλίμα, ξένους. Η Ινδία δεν είναι Γαλλία».
Πρώτα πέρασε από το Πακιστάν, την κοιλάδα Καλάς, να βρεί τους απογόνους του Μεγάλου Αλεξάνδρου, για τους οποίους είχε διαβάσει. Από κεί κατέβηκε στην Ινδία και εγκαταστάθηκε στο Μαντράς (σήμερα Τσεννάι) της Νότιας Ινδίας, που είναι το κέντρο του χορού Βharata Natyam.
Σε ένα απλό δωματιάκι, με ένα στρώμα καταγής, μιά κουνουπιέρα κι ένα γκαζάκι για να μαγειρεύει, η καθημερινή της ζωή ήταν αφιερωμένη στη σκληρή δουλειά, αφού παρακολουθούσε συγχρόνως μαθήματα χορού και γιόγκα.
Στόχος της δύσκολης εκείνης εποχής, η εσωτερική αυτονομία, ανεξάρτητα από τις εξωτερικές συνθήκες: «Έζησα εκείνα τα χρόνια σαν σε βαθύ τούνελ, για να βρω λυτρωμένη και απελευθερωμένη, αφού μέσα από τα μαθήματα εκείνα ανακάλυψα την αλήθεια και το φως».
Τότε ήταν που μεταμορφώθηκε από Σεϊτανίδου σε Shantala αφού ως καλλιτέχνις ένιωσε την ανάγκη να διαχωρίζει την κοινωνική της ζωή από τη ζωή της στη σκηνή. Η Σεϊτανίδου είναι το κοινωνικό άτομο, οι ρίζες της βρίσκονται στην Ελλάδα και τη Μικρά Ασία, η Shantala είναι η χορεύτρια, που γεννήθηκε στην Ινδία: «Ο Μπάρατα Νάτυαμ άλλαξε ολόκληρη τη ζωή μου. ΄Ηταν σαν μιά καινούργια γέννηση, μιά νέα προσωπικότητα. Για να καθρεφτίσω την αλλαγή μέσα μου, έδωσα στον εαυτό μου ένα νέο όνομα».
Το Shantala προέρχεται από τη σανσκριτική λέξη shanti=ειρήνη, όπως και το δεύτερο ελληνικό όνομά της: «Οι Ινδοί πιστεύουν οτι οι ήχοι του ονόματός μας επηρεάζουν όλη την προσωπικότητά μας. Έτσι, επειδή εγώ είχα το Λ και το Σ, έφτιαξα πάλι τους δυό αυτούς ήχους και στο νέο μου όνομα».
Υπάρχει εξάλλου και μια βασίλισσα Σάνταλα της δυναστείας Hoysala, που έζησε το 13ο αιώνα στο κρατίδιο Mysore της Νότιας Ινδίας: η βασίλισσα αυτή ήταν μεγάλη χορεύτρια και ο χορός της ενέπνευσε μύθους αλλά και πολλά γλυπτά σε ναούς. Δεν είναι ίσως σύμπτωση που tala είναι ο ρυθμός. Μ’αυτή την έννοια, Shantala μπορεί να είναι εκείνη που μέσα από το ρυθμό βρίσκει την ειρήνη.
Αφρική
Από την Ινδία, η Λήδα αποφάσισε να φύγει για ένα ταξίδι εξερεύνησης στo Γκαμπόν της Αφρικής, με στόχο την ανθρωπολογική έρευνα των «θεραπειών ομάδας» και συγκεκριμένα του Μοmbwiri της φυλής Mitsogo, που συχνά περιλάμβαναν τις τέχνες του χορού και του θεάτρου. Εκεί ανακάλυψε πως πολλοί αρχαίοι χοροί (όπως και ο Μπάρατα Νάτυαμ) δεν είναι απλά «η ενατένιση του κόσμου σε κατάσταση χάρητος» αλλά δημιουργούν μιά ισχυρή μορφή ενέργειας, τέτοια ώστε να φέρει το χορευτή αλλά και τους θεατές σε υπνωτική έκσταση. Η συνειδητοποίηση της αυτή την ώθησε στο να μπορέσει να χορέψει, σαν τους Αναστενάρηδες, πάνω σε τελετουργική φωτιά. Με αυτό τον τρόπο, μέσα στη ζούγκλα του Αμαζονίου, πήρε το χρίσμα ως μαμά Nakanga.
Εκεί, στην καρδιά της Αφρικής, πέρασε από διαδικασίες μύησης και επί δύο χρόνια διδάχτηκε μεθόδους που, αν και προέρχονται από κοινωνίες τις οποίες χαρακτηρίζουμε «πρωτόγονες», κρύβουν αρχές, θεραπευτικές προσεγγίσεις και μυστικά, που μόλις σήμερα αρχίζει να ανακαλύπτει η δυτική επιστήμη. Ένα θεραπευτικό πλαίσιο που στηρίζεται στη βιωματική εμπειρία και που η θεώρησή του ξεδιπλώνεται μη-ορθολογικά: «Οι τελετουργικοί χοροί της Αφρικής είναι τρόποι απεμπλοκής των εντάσεων και των μπλοκαρισμένων ενεργειών. Επιδιώκουν την ανεύρεση της ουσίας και του πυρήνα».
Επιστροφή στην Ελλάδα
Η πρώτη παράσταση που έδωσε στην Ελλάδα, το 1985, έγινε σε κλειστό κύκλο και την παρακολούθησαν ανάμεσα σε άλλους ο Γιάννης Τσαρούχης, ο Γιάννης Ρίτσος, ο Γιάννης Μιγάδης και πολλοί άλλοι, γνωστοί ηθοποιοί και δημοσιογράφοι της εποχής. Λίγο αργότερα παρουσίασε τον χορό Bharata Natyam σε εκδήλωση που οργάνωσε η Ινδική Πρεσβεία στο Πολιτιστικό Κέντρο Αθηνών. Ακολούθησε μία ακόμη παράσταση στο θεατράκι του Πάρκου Ελευθερίας. Και οι δύο παραστάσεις προκάλεσαν μεγάλο ενδιαφέρον. Ήταν μόνον η αρχή.
Το ίδιο έτος ίδρυσε το «Πολιτιστικό Κέντρο Μάντιραμ», έναν πρωτοπόρο για την Ελλάδα χώρο πολύ-πολιτισμικού χαρακτήρα. Εδώ, μετέφερε την πλούσια εμπειρία και τις γνώσεις της μέσα από μαθήματα Μπάρατα Νάτυαμ και γιόγκα. Ταυτόχρονα άρχισε να εμψυχώνει ομάδες επικοινωνίας και θεραπείας μέσω του χορού και της τέχνης, γεφυρώνοντας τη σύγχρονη γνώση και τις μεθόδους της δυτικής επιστήμης με θεραπευτικές και πνευματικές πρακτικές πανάρχαιων πολιτισμών. Στο Κέντρο Μάντιραμ δημιουργήθηκε η μοναδική στη χώρα μας επαγγελματική σχολή ινδικής χορευτικής τέχνης στη θεωρία και την πρακτική.
Από το 2003 το Κέντρο Μάντιραμ μετέφερε τις δραστηριότητές του στο Shantom.
Ίδρυσε την Ακαδημία Ινδικής κλασικής Υοga και Ινδικού κλασικού χορού.
Το 2022 Εκπόνησε την ύλη του Εκπαιδευτικού δασκάλων Γιόγκα 200 ωρών πιστοποιημένο από τη YogaAlliance και την κατέγραψε σε εξειδικευμένο μοναδικό βιβλίο για την ινδική κλασική yoga.
Το Χοροθέατρο
Το 1987 η Λήδα ίδρυσε το «Χοροθέατρο Λήδα Shantala» μέσω του οποίου μεταφέρει σε χοροθεατρική πράξη τις διαπολιτισμικές της έρευνες. Οι παραστάσεις αμιγώς κλασικού ινδικού χορού έδωσαν σιγά-σιγά τη θέση τους σε σύνθετα θεάματα, όπου ο Bharata Natyam συνυπάρχει με το σύγχρονο χορό. Οι παραστάσεις εμπνέονται και από ευρωπαϊκές και μη, χορευτικές γλώσσες, αναπλάθοντας διαχρονικούς και σύγχρονους κώδικες σε μια νέα χορογραφική γραφή. Εντάσσονται διαφορετικές τεχνικές όπως θέατρο, χορό, μάσκα, μύθοι και σωματικοί κώδικες επικοινωνίας, σε μια ολιστική δημιουργία.
Το Χοροθέατρο έχει παρουσιάσει μέχρι στιγμής 13 πρωτότυπες χοροθεατρικές παραγωγές και πολλές κλασικές παραστάσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και έχει συνεργαστεί με διακεκριμένους Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες όπως οι: Γιάννης Τσαρούχης, Σμάρω Στεφανίδου, Ρούλα Πατεράκη, Νίκος Σακαλίδης, Βασίλης Νικολαϊδης και Τάκης Μανωλόπουλος από το χώρο του θεάτρου. Με τους χορογράφους V.P. Dhananjayan, Smt. Kalaidhi Narayanan, Nirupama Nityanandan. Με τους συνθέτες Ross Daly, T.K. Padmanabhan, Adyar Lakshman, Reji George. Και με πολλούς ΄Ελληνες και Ινδούς μουσικούς και χορευτές.
Η Λήδα Shantala διατηρεί την επαφή της με τις ρίζες του χορού, πραγματοποιώντας κάθε χρόνο ταξίδια στην Ινδία για να ανανεώνει και να εμπλουτίζει τις γνώσεις της -και για προσωπική της καλλιέργεια αλλά και για τις παραστάσεις της- συνεργαζόμενη επί ίσοις όροις πια με τους δασκάλους της.
Πολύπλευρη πολιτιστική προσφορά και δραστηριότητα
Η Λήδα έχει χορέψει, διδάξει, δώσει διαλέξεις, σεμινάρια, συνεργαζόμενη με πολλούς φορείς και οργανισμούς ανά τον κόσμο:
- Ελλάδα: «Κέντρο Μάντιραμ», Ελληνοαμερικανικό Κολλέγιο, Πάντειο Πανεπιστήμο, Διεθνές Ευρωπαϊκό Κέντρο Δελφών, Shantom, κ.ά.
- Γαλλία: «Les amis de Font d Iziėre», «Centre Mandapa»
- Ινδία: «Abhinayia Sudha» και «Bharat Kalachar» (Μαντράς), «Indira Gandhi National Centre for the Arts » (Δελχί) και «Sadhana Kendra» (Ρισικές)
Εχει επιμεληθεί τη χορογραφία θεατρικών παραστάσεων όπως ο «Ιππόλυτος» του Εθνικού Θεάτρου για την Επίδαυρο, οι «Τρωάδες» στην παράσταση του Γιάννη Τσαρούχη που παρουσιάστηκε στις Διεθνείς Συναντήσεις Αρχαίου Δράματος των Δελφών τον Ιούνιο του 1985, κ.α..
Συνεχίζει με ζήλο να ταξιδεύει στα πέρατα της γης αναζητώντας νέες πηγές έμπνευσης για μια αυθεντική και πρωτότυπη καλλιτεχνική δημιουργία πέρα από σύνορα και φραγμούς .
Θεωρητική έρευνα
Τα τελευταία 20 χρόνια, η θεωρητική έρευνα της Λήδας Shantala έχει επικεντρωθεί σε θέματα, που έχουν παρουσιαστεί σε γραπτές μελέτες αλλά και διαλέξεις, όπως:
1. Σχέση της «μουσικής», της αρχαιοελληνικής τέχνης των μουσών, με την ινδική κλασική τέχνη Bharata Natyam
Η αρχαιοελληνική «μουσική» αποτελείτο από χορό, μουσική, θέατρο και ποίηση και παρουσιάζει βαθιές ομοιότητες με τη σανσκριτική τέχνη Natya. Σύμφωνα με τον Πλάτωνα, η μούσα Τερψιχόρη μπορούσε να εκφράσει κάθε είδους ιδέα με τις κινήσεις των χεριών της. Αυτή η τέχνη, η «χειρονομία» (νόμος των χεριών) ήταν ένα πολύπλοκο δακτυλικό αλφάβητο που παρουσιάζει μεγάλη ομοιότητα με τις κλασικές ινδικές "Hastas" και "Mudras". Μιά τέχνη που χάθηκε με την έλευση του Χριστιανισμού στην Ελλάδα, παρ’όλο που ορισμένα στοιχεία της συνεχίζουν να υπάρχουν στις θεατρικές πρακτικές των παραστάσεων αρχαίας τραγωδίας.
Διαβάστε στο blog: Ο ινδικός κλασικός χορός Μπάρατα Νάτυαμ και η αρχαιοελληνική Τέχνη των Μουσών
2. Αρχαίες ρίζες της χοροθεραπείας στην Ινδία και την Ελλάδα
Μιά συγκριτική θεώρηση της αρχαιοελληνικής τέχνης της «Μουσικής» και του ινδικού κλασικού χορού Bharata Natyam.
Και οι δύο αυτές τέχνες, που μοιράζονται μιά ολιστική θεώρηση του ανθρώπου, προσφέρονται σήμερα ως δείγματα μιάς τέχνης που σέβεται και τιμά την εξέλιξη του ανθρώπου που πασχίζει μέσα από όλες τις διαδικασίες της ζωής να ανακαλύψει και να βιώσει τον πυρήνα της ύπαρξής του. Ανήκουν, από την ίδια τους τη φύση, και στον τομέα των τεχνών και στον τομέα της ίασης. Παρ’όλο που είναι πανάρχαιες, περιλαμβάνουν πολύ σύγχρονες ιδέες όσον αφορά τη φύση της τέχνης ως τρόπου θεραπείας και δρόμου αυτογνωσίας.
Διαβάστε στο blog: Η Κίνηση ως μέσον μύησης στο μυστήριο του «εγώ» και της ζωής
To 2006, μαζί με την Ιρένε Μαραντέϊ, συνέγραψε το βιβλίο Bharata Natyam, με θέμα τον ινδικό κλασικό χορό: ιστορία, θεωρία, ρυθμολογία, βασική βηματολογία, τέχνη της έκφρασης, θεματολογία, ενδυμασία, διάσημοι χορευτές του παρελθόντος, γλωσσάρι και πλήθος άλλων πληροφοριών χρήσιμων όχι μόνο για τον επίδοξο χορευτή αλλά και για τον υποψιασμένο θεατή.
Επιδοτήσεις και τιμητικές διακρίσεις
- 1991-1992: Επιχορηγήση από το Υ.Π.Π.Ο για την παράσταση «Shakuntala», του Χοροθεάτρου «Λήδα Shantala» (3.000.000 Δρχ).
- 1992-1993: Επιχορήγηση Υ.Π.Π.Ο για την παράσταση του Χοροθεάτρου Λήδα Shantala «Ήρος ΄Αγγελος» (3.000.000 Δρχ).
- 2000 -2001: Επιχορήγηση Υ.Π.Π.Ο για την παράσταση του Χοροθεάτρου Λήδα Shantala, Στη Στέγη του Κόσμου 2 (6.000.000 Δρχ).
- 2000: Κρατική Ενίσχυση για την ανέγερση του Πολιτιστικού Κτιρίου Shantom (2.000.000 Δρχ).
- 2000: Τιμητική Διάκριση “Idira Gandhi Award” από το Ιndira Gandhi National Center for the Arts, για την υψηλή ποιότητα παραγωγών του Χοροθεάτρου Λήδα Shantala (10.000 R.P.S).
- 2006: Τιμητική Διάκριση “Saraswati” από το Sadhana Kendra Society, για την υψηλή ποιότητα παραγωγών του Χοροθεάτρου Λήδα Shantala (15.000 R.P.S).
- 2007: Τιμητική Διάκριση “Kalyana” από την Ινδική Πρεσβεία στην Ελλάδα, για τη συνολική δράση του Χοροθεάτρου Λήδα Shantala (Συμβολικό Μετάλλιο)
- 2022: Τιμήθηκε από διεθνή επιτροπή του ΕICBI (Europe India Centre for Business Industry) που την συμπεριέλαβε ανάμεσα στις EUIndia60 Legends, 60 εξέχουσες προσωπικότητες απ’όλη την Ευρώπη και την Ινδία που έπαιξαν αποφασιστικό ρόλο για την εδραίωση των σχέσεων ανάμεσα σε Ευρώπη και Ινδία τα τελευταία 60 χρόνια και συμπεριλήφθηκε στην επετειακή έκδοση με τίτλο EUIndia60 Legends Coffee Table. H παρουσίαση της Λήδας στην ιστοσελίδα του EICBI, στη σειρά 35. Το e-βιβλίο (στη σελίδα 35).
- Το 2022 ίδρυσε την Ακαδημία Ινδικής κλασικής Yoga και εκπόνησε εξειδικευμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης δασκάλων Yoga 200 ωρών, με διεθνή πιστοποίηση, που ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2022.
